8 Mayıs 2025 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde onaylanan “7547 Bazı Kanunlar ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, 15 Mayıs 2025 tarihli ve 32902 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
BAKAN MÜŞAVİRİ ATANABİLECEK
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na eklenen değişikliklerle “Bakan Müşaviri” kadrosuyla ilgili yeni düzenlemeler yapıldı. Bu kapsamda, bakanlıklarda özel öneme sahip konularda bakanlara danışmanlık yapmak üzere bakan müşaviri atanabilme imkanı sağlandı. Müşavirler, doğrudan bakana bağlı olarak çalışacak ve görev süreleri bakanın görev süresiyle sınırlı olacak. Bakanın görev süresi sona erdiğinde, müşavirlerin görevleri de otomatik olarak sona erecektir. Ayrıca, bakan müşavirleri, bakanın görev süresi dolmadan da görevden alınabilecek.
Bakan müşaviri kadrolarına atama, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve dereceye yükselmesi ile ilgili hükümlerine tabi olmaksızın gerçekleştirilebilecektir. Ancak bu atama yöntemi, diğer kamu kadrolarına atanma veya kamu statüsüne dair herhangi bir kazanılmış hak teşkil etmeyecektir. Açıktan atanan bakan müşavirlerinin görev süresi sona erdiğinde, memuriyetle ilişkileri kesilecek; kamu görevlisi olarak bakan müşavirliğine atananlar ise önceki pozisyonlarına en geç bir ay içinde atanacaklardır. Bu atamalar için uygun boş kadro bulunmadığında, kadrolar ihdas edilmiş sayılacaktır. Bakan müşavirlerinin mali ve sosyal hakları, bakanlık müşavirlerine eşdeğer olacaktır.
UZMAN İSTİHDAMINA YENİ DÜZENLEMELER
657 sayılı Kanun kapsamında yapılan diğer önemli değişiklikler, bakanlıklar ve kamu kurumlarının merkez ile taşra teşkilatlarında uzman ve uzman yardımcısı istihdamına ilişkindir. Bu kapsamda, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı, Yükseköğretim Kalite Kurulu, Genelkurmay Başkanlığı ve kuvvet komutanlıkları gibi önemli kurumlar, Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle uzman ve uzman yardımcıları istihdam edebilecekler. Bu personelin mali ve sosyal hakları, bakanlık merkez teşkilatı uzmanlarına eşit olacağı gibi, onlara araştırma, analiz, teftiş, denetleme, inceleme ve soruşturma görevleri verilebilecektir. Denetim altında olan gerçek ve tüzel kişiler ise, talep edilen belgeleri sunmakla yükümlü olacaklardır.
Benzer şekilde, taşra teşkilatlarında da Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle uzman ve uzman yardımcıları istihdamı mümkün olacaktır. Bu uzmanlar, teftiş, denetim ve inceleme gibi görevlerle görevlendirilebilecek olup, yer değiştirme dahil olmak üzere atama süreçlerine tabi olacaklardır.
“GENEL SEKRETERLİK OLDU”
Ardışık değişikliklerle, 2879 sayılı “Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun” adı değiştirilerek “Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Teşkilatına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun” olarak güncellendi. Bu sözleşmeler çerçevesinde “İdari İşler Başkanlığı” kelimeleri “Genel Sekreterliği”, “İdari İşler Başkanı” ifadesi “Genel Sekreteri” veya “Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri” olarak değiştirildi. Cumhurbaşkanlığı tarafından atananlar için Emekli Sandığı Kanunu’nun bazı maddeleri geçerli olmayacak ve emekli aylığı alanların aylıkları kesilmeyecektir. Harcırah Kanunu, Taşıt Kanunu ve Devlet İhale Kanunu gibi bazı temel kanunların Cumhurbaşkanlığı Merkez Teşkilatı ile Devlet Denetleme Kurulu açısından uygulanmayacağı da belirlendi ve bu konular Cumhurbaşkanlığı tarafından belirlenen ilkeler çerçevesinde düzenlenecek.
BU ATAMALARINDA ESNEKLİK ARTIRILDI
375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede yapılan değişikliklerle, üst kademe kamu yöneticisi pozisyonlarına atama şartlarında belirgin esneklikler getirildi. Cumhurbaşkanlığı kararnamesinde belirtilen şartları taşıyan kişiler, Devlet Memurları Kanunu’ndaki atanma ve sınavlara ilişkin hükümlere tabi olmaksızın atama yapılabilecektir. Ancak bu durum, diğer görevlerde kazanılmış hak olarak kabul edilmeyecektir. Açıktan atanmış olanların görevi sona erdiğinde memuriyetle ilişkileri kesilecektir. Üst kademe kamu yöneticileri, kurum hedeflerine ulaşamaması durumunda da görev süresi dolmadan görevden alınabileceklerdir.
Üst kademe kamu yöneticiliği için gereken hizmet süresi hesabında, kamu ve özel sektördeki tüm çalışma süreleri dikkate alınacaktır. Ayrıca, bu pozisyonlara atanabilmek için belirli meslek mensubu veya kariyer meslek mensubu olma gibi özel gereklilikler aranmayacaktır.
GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞI’NA ÖZEL GELİR VE HESAP DÜZENLEMESİ
Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu’nda yapılan yeni düzenlemelere göre, Bakanlığın sunduğu hizmetler kapsamında elde edilen gelirlerin (taşınmaz satışı, kiralaması, sponsorluk, reklam, yurt ve kredi gelirleri, bahis ve şans oyunları gelirleri vb.) genel bütçede özel gelir olarak kaydedilmesi sağlandı. Bunun yanı sıra, Bakanlık bütçesine özel ödenek tahsis edilmesi de mümkün hale getirildi. Belirlenen gelirlerin toplanma, harcanma ve muhasebeleştirilme usul ve esasları ise Bakanlığa verilmiştir.
112 ASILSIZ İHBARLARINA AĞIR CEZALAR
Kabahatler Kanunu’nda yapılan değişikliklerle, 112 Acil Çağrı Merkezi’ni asılsız olarak meşgul edenlere il valileri tarafından 1.500 Türk Lirası, asılsız ihbarda bulunanlara ise olay yerine giden ekiplerce tutanakla tespit edilmesi durumunda 15.000 Türk Lirası idari ceza uygulanacaktır. Bu tür fiillerin bir yıl içinde tekrarı halinde ceza miktarları iki katına çıkacaktır.
Kapatılan Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nde askeri hakim olarak görev yapmış olanların sağlık giderleri, Danıştay bütçesinden karşılanacaktır. 2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun geçici 29’uncu maddesi şu şekilde güncellenmiştir:
“Bakmakla yükümlü oldukları aile bireyleri dahil, kapatılan Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin askeri hâkim sınıfından emekliye ayrılan başkan, başsavcı, daire başkanı ve üyelerinin sağlık giderleri, anılan maddenin ilgili hükümleri doğrultusunda Danıştay bütçesinden karşılanır.”
DERS ÜCRETLERİNE İLİŞKİN ESASLAR
Diplomasi Akademisi’nde ders verenlere ödenecek ders ücretleriyle ilgili esaslar belirlenmiştir.
“Diplomasi Akademisi Başkanlığında, ücret karşılığı ders vermesi için görevlendirilen Bakanlık personeli ve diğer kişiler, haftada yirmi, bir takvim yılındaki toplam ders saati üç yüz altmışı geçmemek kaydıyla, 11/10/1983 tarihli ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu’nun 11. maddesinde öngörülen azami ek ders ücretlerini aşmamak üzere, Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü doğrultusunda Dışişleri Bakanlığı tarafından belirlenen şartlar çerçevesinde ders ücreti alacaklardır.”
BAKAN YARDIMCILARI KALKTI
6087 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kanunu’nun 2’nci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendinde yer alan “Adalet Bakanlığı ilgili bakan yardımcısı” ifadesi, “Adalet Bakanlığı Müsteşarı” olarak değiştirilmiştir. Müsteşarlık kadrosunun ihdas edilip atama yapılıncaya kadar, bu görevler Adalet Bakanının belirleyeceği bakan yardımcısı tarafından yürütülecektir.
YABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA KANUNU
Geçici barınma merkezleri ödeneğinin kullanımı, aktarımı ve denetimine dair yeni usul ve esaslar oluşturulmuş; bu harcamalar Kamu İhale Kanunu ve Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu hükümlerinden muaf tutulmuştur.
TÜRKİYE İNSAN HAKLARI VE EŞİTLİK KURUMU
Kurulun 11 üyeden meydana geleceği ve üyelerin Cumhurbaşkanı tarafından seçileceği, üyeliğin sona erme durumlarının yeniden düzenlendiği duyurulmuştur.
Bakanlık, kurum veya birim seviyesinde müfettiş, denetmen, kontrolör ve yardımcılarının istihdamına dair esaslar güncellenmiştir. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri ve Strateji ve Bütçe Başkanı gibi üst düzey yöneticilerin mali ve sosyal hakları ise yeniden belirlenmiştir. 9 Temmuz 2018 tarihinden önce bakanlık müşaviri kadrolarına atanmış olanların durumlarına ilişkin geçici bir düzenleme yapılmış ve belirli şartlarla eski kadrolarına dönme imkanı sağlanmıştır.
Bu kanun, 15 Mayıs 2025 tarihinde yayımı ile yürürlüğe girmiştir. Kanun hükümlerinin icrası, Cumhurbaşkanı tarafından sağlanacaktır.
