Gıda güvenliği, sahte ürünler, taklit gıdalar ve zararlı kimyasallar son yıllarda toplumda yoğun bir şekilde tartışılmaya başlandı. Bu bağlamda, Greenpeace tarafından İstanbul’da gerçekleştirilen bir analiz, gıda güvenliği konusunda ciddi sağlık riski oluşturan kimyasal kalıntıları ortaya koydu. Analiz, 155 sebze ve meyve örneği üzerinde yapıldı ve bu örneklerin %61’inde birden fazla pestisit kalıntısı, %43’ünde ise PFAS (Per- ve Polyfluoroalkyl Substances) kalıntısı tespit edildi.
MARKET VE PAZARLARDAKİ ÜRÜNLERİN ANALİZ SONUÇLARI
Beş büyük zincir marketten ve yerel semt pazarlarından toplanan 155 gıda örneğinin analiz sonuçları aşağıdaki gibi belirlendi:
- %61 çoklu pestisit kalıntısı bulundu.
- %43 PFAS madde kalıntısına rastlandı.
- %31,6 Türk Gıda Kodeksi’ne uygun değildi.
- 50 üründe ruhsatsız pestisit kullanımı tespit edildi.
- Salamura yaprak, sivri biber, ıspanak ve armut gibi ürünlerde yasaklı veya limit üstü pestisit kullanımı öne çıktı.
ÇOCUKLAR İÇİN RİSK
Dr. Bülent Şık’ın raporuna göre, pestisit kalıntıları çocukların bağışıklık, sinir ve hormonal sistemlerini olumsuz yönde etkileyebiliyor. Özellikle gelişim çağındaki çocukların bu kimyasallara maruziyeti, beyin gelişimi üzerinde sorunlar yaratabilir ve bu durum ciddi sağlık riskleri doğurabilir. Ayrıca, PFAS bileşenleri, kanser, tiroit problemleri, karaciğer hasarı ve doğurganlık sorunları gibi sağlık problemleri ile ilişkilendirilmektedir.
EN RİSKLİ ÜRÜNLER
Analiz sonuçlarına göre pestisit ve PFAS kalıntısının en fazla bulunduğu ürünler şunlardır:
- Salamura yaprak – %80
- Yeşil sivri biber – %70
- Ispanak – %67
- Kıvırcık marul, armut, üzüm – %40
- Golden/Starking elma – %30
- Dolmalık biber, patlıcan – %20
- Domates – %13
- Portakal – %10
- Hıyar – %7
Bu listedeki ürünlerdeki kalıntılar, yasal sınırları aşan miktar ve içeriklere sahip olup, tüketiciler açısından büyük bir tehlike arz etmektedir.
TARIM BAKANLIĞI’NA ÇAĞRI
Greenpeace Türkiye Direktörü Berkan Özyer, Tarım ve Orman Bakanlığı’na pestisit analiz sonuçlarının düzenli olarak paylaşılması çağrısında bulundu. Özyer, çocukların temiz gıdaya erişim hakkının korunması gerektiğini vurgulayarak, alınacak önlemlerin önemine dikkat çekti.
PFAS VE PESTİSİT NEDİR?
PFAS: Çevrede ve insan vücudunda uzun süre kalabilen, kanser ve diğer ciddi sağlık sorunlarıyla bağlantılı olan “sonsuz kimyasallar” olarak bilinir. Bu maddeler, suya, toprağa ve gıdaya karışma
