Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), 2025 yılının ilk çeyreğine dair kapsamlı analiz içeren İnşaat Sektörü Analizi Raporu’nu yayınladı. Bu raporda, inşaat sektörünün büyüme yönünde bir ivme sergilese de aynı zamanda karşılaştığı ciddi zorluklar dikkat çekici bir şekilde vurgulanıyor. Raporun bulgularına göre, sektör; kamu yatırımlarındaki yavaşlama, yükselen maliyetler, nitelikli iş gücü eksikliği ve küresel ticaret savaşları sebebiyle oluşan yeni finansal riskler gibi çeşitli etmenlerden olumsuz etkileniyor.
İstanbul (İGFA) – Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), “Kırılgan Ekonomiler, Çalkantılı Siyaset ve Ticaret Savaşları” adlı raporu Nisan 2025 itibarıyla kamuoyuna sundu. Bu rapordaki bilgiler aktarıldığı şekliyle, sektörde yaşanan sorunların boyutu ve sürdürülebilir büyümenin sağlanması konusundaki zorluklar kapsamlı bir biçimde ele alındı.
TMB Başkanı Erdal Eren, geçtiğimiz günlerde meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki İstanbul Depremi sonrası yaptığı açıklamada, can kaybının olmaması nedeniyle bir nebze rahatladıklarını ifade ederek, afet odaklı kentsel dönüşümün ne denli acil bir ihtiyaç olduğunu bir kez daha hatırlattı. Eren, 1999 yılında yaşanan Marmara Depremi’ni öncesi yapı stoğunun yenilenmesi gerektiğini belirtirken, ayrıca 2019’da yürürlüğe giren müteahhit sınıflandırma yönetmeliğine kesinlikle uyulması gerektiğini de vurguladı.
Raporun içeriğinde, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine atıfta bulunularak, Şubat 2025’te inşaat üretiminde yıllık %12,7 oranında bir artış olduğu, buna karşın aylık bazda ise %0,3 oranında bir gerileme yaşandığı ifade edilmektedir. Bunun yanı sıra inşaat maliyet endeksinin yıllık %23,94 oranında arttığı, bu oranın Kasım 2020’den bu yana kaydedilen en düşük artış olarak kayıtlara geçtiği bildirilmektedir. Ayrıca malzeme maliyetlerinin yıllık %19,49, işçilik maliyetlerinin ise %32,38 oranında artığı gözlemlenmiştir.
Rapor, aynı zamanda küresel ticaret savaşları ve korumacı politikaların inşaat sektörünü belirsizlik atmosferine sürüklediğini de dikkatlice ele alıyor. Türk lirasının değer kaybı ve artan risk priminin finansmanı zorlaştırdığına dair bilgiler sunulmaktadır. Bu bağlamda, Türkiye Müteahhitler Birliği, kamu projelerinde tasfiye hakkı tanınmadığı takdirde Gelir ve Kurumlar Vergisi tevkifatının %2 seviyesine çekilmesini talep etmektedir.
2025 yılının ilk çeyreğine dair alınan verilere göre, Türk müteahhitler yurt dışında 14 proje ile toplam 560 milyon dolarlık iş elde etti. Bu bağlamda Türkmenistan, Libya ve Irak, Türk firmalarının aktif olduğu ülkeler olarak ön plana çıkmaktadır. Ayrıca, Ukrayna’nın yeniden inşasında da Türk inşaat firmalarının önemli bir rol üstleneceği bildirilmektedir.
Buna ek olarak, inşaat sektörü güven endeksi ilk çeyrekte ciddi bir düşüş yaşadı. Özellikle finansman sorunları ve belirsizliklerin sektördeki güven seviyesini olumsuz etkilediği gözlemleniyor. İpotekli konut satışlarının artış göstermesine rağmen, ilk el konut satışlarında düşüş yaşandığı kaydedildi. Yabancıya yapılan konut satışları ise Mart ayında %11,5 oranında azalarak 1.574 seviyesine geriledi. Yıllık bazda da bu düşüş %19,5 seviyesinde gerçekleşti.
Sonuç olarak, Türkiye inşaat sektörü için 2025 yılı zorlu bir dönem olacağa benziyor. Küresel ekonomik koşulların ve iç dinamiklerin bir araya gelerek oluşturduğu belirsizlik ortamı, büyüme hedeflerini zorlaştırıyor
