Son üç ayda temel gıda ürünlerinde görülen sürekli zam furyası, vatandaşların sofralarını olumsuz yönde etkilemeye devam ediyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği tarafından açıklanan verilere göre, ocak ayında 458 TL olan kuzu eti fiyatı şubatta 591.48 TL’ye yükseldi ve mart ayında 638.52 TL’ye ulaştı. Bu durum kuzu etindeki zam oranını yüzde 39.3 olarak belirledi. Benzer şekilde, ocak ayında 415 TL olan dana eti fiyatı da mart ayında yüzde 24.8 artışla 517 TL’ye çıktı. Bu yılın başından bu yana et fiyatlarındaki artış, vatandaşların bütçesini zorluyor.
Ne yazık ki, durum sadece dana ve kuzu etiyle sınırlı değil. Mart ayında en çok fiyat artışı gösteren ürünler arasında tavuk eti yüzde 16.2, kuzu eti yüzde 7.9 ve dana eti yüzde 7.8 artışla dikkat çekiyor. Ulusal Kırmızı Et Konseyi’nin verilerine göre nisan ayının ilk haftasında karkas yağsız dana eti ortalama 364 TL iken, kuzu eti fiyatı 415 TL’ye yükseldi. Bir yıl içinde dana etinde yüzde 83.4, kuzu etinde ise yüzde 118’lik bir zam gerçekleşti. Bu artışın market raflarına yansıması da kaçınılmaz oldu.
Örneğin, ocak ayında kilogramı 439 TL olan dana pirzola antrikotun fiyatı yüzde 68 artışla 739 TL’ye yükseldi. Aynı dönemde kuzu kuşbaşı fiyatı da 765 TL’ye çıktı. Ayrıca, ocak ayında 359.9 TL’ye satılan dana incik, nisan ayında yüzde 47’lik artışla 529 TL’ye yükseldi. Market raflarındaki fiyat artışları, vatandaşların et tüketim alışkanlıklarını da olumsuz etkiliyor.
Zamların arkasında yatan nedenler arasında pandemi süreci, kuraklık, döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve arz-talep dengesizliği gibi birçok faktör yer alıyor. Bu durum, vatandaşların daha sağlıklı ve dengeli beslenme hakkını zorlaştırırken, sofraların dağınık olmasına neden oluyor. Yüksek et fiyatları, genel enflasyon endişelerine ek olarak vatandaşların gıda harcamalarını da artırarak ekonomik sıkıntıları daha da derinleştiriyor.
Başta et gibi temel gıda ürünlerinde yaşanan bu zamların kontrol altına alınması ve vatandaşların daha sağlıklı ve ekonomik biçimde beslenmelerinin sağlanması için çözüm yollarının aranması gerekiyor. Aksi halde, sofraları zenginleştirmek yerine eksiltecek olan bu zamların sosyal ve ekonomik etkileri daha da artabilir.
