İrlanda’nın Limerick kentindeki kireçtaşı mağarasında yapılan arkeolojik kazılarda, 4 bin yıl önce yaşamış bir kişiye ait iki diş incelendi. Dişlerde bugün çürüklere ve diş eti hastalıklarına neden olan bakteriler tespit edildi. Bu bilgiler, insan beslenmesindeki değişikliklerin çürüklerin ve diş eti hastalıklarının yaygınlaşmasına etkisini anlamaya yardımcı olabilir. Milattan önce 2280-2140 yıllarında yaşamış bir bireye ait olduğu belirlenen dişler üzerinde yapılan araştırmada, çürüklere yol açan ağız bakterisi Streptococcus Mutans (S. Mutans) bulundu. Araştırmacılar, o dönemde tüketilen besinlerin daha az rafine şeker ve işlenmiş gıda içerdiğini ve bu durumun bakterilerin yayılmasını sınırladığını düşünüyorlar.
Beslenme ve tarım arasındaki ilişkiyle ilgili yapılan araştırmalar, insan beslenmesindeki değişimin tarihini gösteriyor. Yaklaşık 10 bin yıl önce tarıma geçişle birlikte beslenme alışkanlıklarında önemli değişiklikler yaşandığı belirtiliyor. Antik dönemlerde buğday ve arpa gibi tahılların yaygınlaşmasıyla diş çürüklerinin arttığı biliniyor. Son birkaç yüzyılda ise şekerin yaygınlaşmasıyla beslenme alışkanlıklarının bir kez daha değiştiği ve bu durumun diş sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yarattığı belirtiliyor.
Bronz Çağı’ndan kalma dişlerde tespit edilen S. Mutans bakterisinin modern örneklerle karşılaştırılması, şeker ve tahılın beslenmedeki rolünü açıkça gösteriyor. Bilim insanları, bu değişimin mikrobiyomu (insan vücudundaki doğal bakterilerin toplamı) ve bağırsak sağlığını nasıl etkilediğini anlamak için çalışmalarına devam ediyorlar. Son birkaç yüzyılda Batı toplumlarında ve Batılılaşmış toplumlarda görülen hastalıkların yaygınlaşmasının nedenlerini anlamak için bu tür araştırmaların önemli olduğunu düşünülüyor.
Sonuç olarak, Bronz Çağı’nda yaşamış bir kişiye ait dişlerde yapılan araştırmalar, insan beslenmesindeki değişikliklerin diş sağlığı üzerindeki etkilerini gösteriyor. Tarımın gelişmesiyle beslenme alışkanlıklarının değiştiği tespit edilirken, çürüklerin ve diş eti hastalıklarının yaygınlaşmasının sebepleri arasında şeker ve rafine edilmiş gıdaların rolü de önemli bir yer tutuyor. Bu tür araştırmalar, insan sağlığı üzerindeki etkileri anlamak ve koruyucu önlemler almak açısından büyük önem taşıyor.
