Dünya genelinde İsrail ve İran arasındaki gerilim tartışılırken, AKP hükümeti TBMM’ye doğayı tahrip edecek ve halkı yerinden edeceği belirtilen bir maden teklifi sundu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın ‘Süper izin’ olarak adlandırdığı değişiklikler, Meclis’e getirildi. AKP milletvekilleri tarafından önerilen torba teklifle, Limak ve Cengiz gibi birçok şirketin maden faaliyetlerinin önündeki engeller kaldırılacak.
Bu teklifle birlikte, maden şirketlerinin Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) olumlu kararına ihtiyaç duyması gerekliliği ortadan kaldırıldı. Ayrıca, maden ruhsatı için başvuran şirketlerin, 4 ay içinde bir yanıt alamazsa ruhsatın onaylanmış sayılacağı belirtildi. Ormanlık alanlarda maden arayışı gerçekleştirenler için ise altyapı yatırımları için 36 aya kadar ücretsiz izin verilecek. İzin onay süreçleri 3 ayda tamamlanacak. Limak ve IC Holding tarafından işletilen Yeniköy ve Kemerköy termik santralleri için kömür ihtiyacı, Akbelen’deki zeytinliklerin tahribatını da kolaylaştıracak. Teklif kapsamındaki düzenlemelerle, zeytinliklerin sahibi olan vatandaşların bölgeden çıkarılması ve kiracı durumuna getirilmesi hedefleniyor. Maden şirketlerinin operasyonlarını hızlandırmak amacıyla Cumhurbaşkanı Yardımcılığı’nın başkanlığında bir ‘Kurul’ da oluşturulacak.
DEVLET TAZMİNAT ÖDEYECEK
Madenlerde kazı yapan şirketlerin, tarihi eser ve benzeri kültürel varlıklarla karşılaşmaları durumunda, Kültür Bakanlığı’ndan görüş talep edileceği kaydediliyor. Eğer Bakanlık uygun görüş vermezse, saha kapatılacak fakat maden şirketine, yatırım tutarı kadar tazminat ödenecek. Rezerv arayışında bulunup bulamayan firmaya ise arama ruhsat bedeli ile ihale bedelinin geri iade edileceği belirtiliyor. Ayrıca, altın ve benzeri stratejik madenlerin faaliyetlerinin hızlandırılması adına Cumhurbaşkanı’na acele kamulaştırma ve stoklama yetkisi verilirken, bu durum tartışmalara yol açıyor.
2022’de tepkiler üzerine geri çekilmişti
CHP Muğla Milletvekili Cumhur Uzun, AKP’li vekillerin kanun teklifinin TBMM’ye sunulmasına karşı çıkarken, daha önce 2022 yılında da bu tür uygulamaların tepkilere neden olduğunu hatırlattı. Uzun, “AKP’lilerin bazı alanlarda bu isteklere ısrarla devam ettiklerini” belirterek, “Bu alanların içinde Muğla Akbelen ile İkizköy de var. Anlaşılan, birkaç şirketin kar hırsı ve iktidarın rant düzenine teslim edecek tek zeytin ağacımız bile kalmadığını bir kez daha hatırlatmak zorunda kalacağız” şeklinde ifade etti.
Cengiz Boyabat’ı susuz bırakacak
Cengiz Holding’in Sinop’un Boyabat ilçesinde gerçekleştirmeyi planladığı maden projesine karşı köylüler örgütlenerek ÇED toplantısını gerçekleştiremedi. Boyabat Çevre Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Hülya Çelik, 199 imza toplayarak toplantının yapılamadığına dair tutanak tuttuklarını belirtti ve hukuki süreç başlatacaklarını aktardı. Madenin en az 20 köyü etkileyeceğini vurgulayan Çelik, “Gökırmak’tan su alacaklar ama o su bizim tarlalarımızı besliyor, eğer kullanırlarsa biz hiçbir şey ekemeyiz. Halkımız pirinç tarımıyla geçimini sağlıyor; pirinç yetişmezse üretim durur. Göl kuracakları iddiası var, bunu yaparlarsa yeraltı sularını bitirecek ve içme suyumuzu alacaklar. Bizi ölmeden gömecekler” ifadelerini kullandı. Ali Can Polat/SÖZCÜ